pH là gì? Ý nghĩa, thang đo pH và vai trò trong nước ion kiềm

Ngày đăng: 09/10/2025

31 Lượt xem

Bạn đã từng nghe nói đến khái niệm “pH” trong nước uống, mỹ phẩm hay các sản phẩm chăm sóc sức khỏe? Thực tế, pH là một chỉ số rất quan trọng để đánh giá tính axit – trung tính – kiềm của một dung dịch. Trong lĩnh vực nước uống, đặc biệt là nước ion kiềm, pH giữ vai trò quyết định đến lợi ích sức khỏe và cách sử dụng.

Trong bài viết này, Yokids Plaza sẽ giải thích chi tiết: pH là gì, thang đo pH từ 0–14, mức pH nào an toàn cho nước uống và tại sao pH lại quan trọng trong nước ion kiềm.

Nếu bạn chưa rõ về nước ion kiềm, có thể đọc trước bài Nước ion kiềm là gì? để nắm khái niệm cơ bản.

pH là gì?

pH là viết tắt của “Potential of Hydrogen”, chỉ số biểu thị nồng độ ion H⁺ trong dung dịch. Giá trị pH cho biết dung dịch đó có tính axit, trung tính hay kiềm.

pH = 7: dung dịch trung tính (ví dụ: nước tinh khiết).
pH < 7: dung dịch có tính axit (ví dụ: nước chanh, giấm).
pH > 7: dung dịch có tính kiềm (ví dụ: nước xà phòng, nước ion kiềm).

Công thức tính pH dựa trên logarit của nồng độ ion H⁺:

pH=−log⁡[H+]pH = - \log [H⁺]pH=−log[H+]

Điều này có nghĩa: chỉ cần thay đổi nhỏ về nồng độ ion H⁺ cũng làm pH biến động đáng kể.

Thang đo pH từ 0–14

Thang đo pH tiêu chuẩn kéo dài từ 0 đến 14.

0–3: Axit mạnh (axit clohidric, axit sunfuric).
4–6: Axit yếu (nước chanh, giấm ăn).
7: Trung tính (nước tinh khiết).
8–10: Kiềm nhẹ (nước ion kiềm dùng uống).
11–14: Kiềm mạnh (nước tẩy rửa, xà phòng đậm đặc).

📌 Bảng minh họa:

Giá trị pH	Ví dụ dung dịch	Ứng dụng/Ảnh hưởng
2–3	Nước chanh, coca-cola	Uống thường xuyên có thể gây mòn men răng, dư axit
7	Nước lọc tinh khiết	Trung tính, an toàn
8.5–9.5	Nước ion kiềm	Uống hằng ngày, hỗ trợ cân bằng axit
10–11	Nước ion kiềm mạnh	Rửa rau củ, vệ sinh thực phẩm
12+	Nước tẩy rửa	Không dùng cho cơ thể

pH trong nước uống – mức nào an toàn?

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nước uống an toàn thường có pH trong khoảng 6.5 – 8.5. Tuy nhiên, với nước ion kiềm, mức pH có thể điều chỉnh cao hơn để phù hợp nhu cầu:

pH 8.5 – 9.5: an toàn khi uống hằng ngày, hỗ trợ trung hòa axit dư thừa.
pH 9.5 – 10: thích hợp cho nấu ăn, pha chế.
pH > 10: không nên uống trực tiếp, chỉ dùng rửa rau củ, loại bỏ hóa chất tồn dư.

Vai trò của pH trong nước ion kiềm

Trung hòa axit trong cơ thể
Cơ thể con người thường có xu hướng dư axit do chế độ ăn uống hiện đại (nhiều thịt đỏ, đồ ngọt, nước có gas). Uống nước ion kiềm ở mức pH 8.5–9.5 có thể hỗ trợ cân bằng, giảm tình trạng trào ngược dạ dày.
Liên quan đến chỉ số ORP
Ngoài pH, nước ion kiềm còn có chỉ số ORP (Oxidation Reduction Potential). Thông thường, nước có pH kiềm đi kèm ORP âm – thể hiện khả năng chống oxy hóa, trung hòa gốc tự do.
👉 Đọc thêm: ORP là gì?.
Ứng dụng đa dạng

Uống hằng ngày: pH 8.5–9.5.
Nấu ăn, pha trà: pH 9.0–9.5.
Rửa rau củ: pH 10+.

Sai lầm thường gặp về pH

“pH càng cao càng tốt” → Sai. Uống nước có pH >10 có thể gây khó chịu cho hệ tiêu hóa.
Nhầm lẫn giữa pH nước và pH chất tẩy rửa → Nhiều người cho rằng pH 12–13 cũng “tốt cho sức khỏe”, nhưng thực tế đó là mức kiềm mạnh, chỉ dùng vệ sinh.
Không phân biệt nước ion kiềm và nước kiềm thường → Nước kiềm thường (thêm hóa chất) khác với nước ion kiềm (tạo bằng điện phân, an toàn hơn).

Cách kiểm tra pH của nước tại nhà

Dùng giấy quỳ tím: đổi màu từ đỏ → xanh tùy mức pH.
Máy đo pH cầm tay: hiển thị số chính xác, tiện theo dõi.
Máy ion kiềm: nhiều model có màn hình hiển thị mức pH trực tiếp.

FAQ về pH

1. Nước pH bao nhiêu là tốt cho sức khỏe?
→ Từ 8.5–9.5 là mức lý tưởng để uống hằng ngày.

2. Nước pH cao có chữa bệnh không?
→ Không. Nước ion kiềm hỗ trợ cân bằng axit nhưng không thay thế thuốc chữa bệnh.

3. Có thể tự điều chỉnh pH nước máy tại nhà không?
→ Có thể bằng cách thêm hóa chất, nhưng không an toàn. Nên dùng máy ion kiềm để tạo pH ổn định và an toàn.

pH là chỉ số quan trọng phản ánh tính axit hay kiềm của dung dịch. Trong nước uống, đặc biệt là nước ion kiềm, việc lựa chọn đúng mức pH quyết định đến lợi ích và sự an toàn khi sử dụng.

Uống hằng ngày: pH 8.5–9.5.
Nấu ăn: pH 9.5–10.
Rửa rau củ: pH 10–11.

⚠️ Tránh hiểu lầm rằng pH càng cao càng tốt. Hãy sử dụng nước ion kiềm đúng cách để đạt được hiệu quả cao nhất.